Uzm. Psikolog Esin ÖZER BAKIR

Anne Çocuk İletişimi

Çocukluk döneminde annenin çocuğu ile kuracağı ilişki çocuğun gelecekte diğer insanlarla kuracağı ilişkilerin temelini oluşturur. Bu sebeple çocukluk döneminde atılacak olan adımlar son derece önemlidir. Çocuğun hayatını şekillendirecek olan bu dönemde yapılan hatalar gelecekte istenmeyen bazı sonuçların ortaya çıkmasına, sağlıksız ilişkilerin oluşmasına neden olabilir. Sağlıklı bir iletişim özgüvenli, bağımsız kararlar alabilen ruhsal açıdan sağlıklı bireylerin yetişmesine katkıda bulunmaktadır. Çocuklar anadillerini anneyi taklit ederek geliştirir. Bu nedenle sadece iletişimin şekli değil aynı zamanda kullanılan kelimeler de önem taşımaktadır. Araştırmalara göre, hem kendileri kitap okuyan hem de çocuklarına kitap okuyan ve kelime haznesi geniş annelerin çocuklarının dil gelişiminin okumayan annelere oranla daha iyi düzeyde olduğu ve bu annelerin çocuklarının kullandıkları kelime sayısının yaş düzeyinin üzerinde olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca iletişim yöntemi sadece sözel olarak kalmamalı aynı zamanda beden dili ile de desteklenmelidir. Çünkü iletişim yaklaşık olarak %10 kelimeler, %30 ses tonu ve %60 beden dili ile gerçekleştirilen bir olgudur.

Dönemlere Göre İletişim

Çocukların iletişimde kaydettiği ilerlemeler, gelişim dönemlerine göre bariz farklılıklar gösterir. 2-3 yaşındaki çocuklar genellikle iki kelimelik cümleler kurabilir ve iki kelimelik cümleleri anlayabilir. 3-4 yaşlarına gelindiğinde ise cümledeki kelime sayısı üçe çıkar. Bu evrelerde çocukların uzun cümleleri anlaması oldukça zordur. Bu dönemde ses tonunun farklı kullanımları çocukların ilgisini çekebilir. Ancak bu tonları tam olarak ayırt edemezler. Diğer taraftan annelerin de iyi birer dinleyici olması ve çocuğun görüşlerini saygı ile dinlemesi beklenir. Çocuklar her ne kadar haksız olsalar da onları sonuna kadar dinlemeli ve ilk başta olumlu yönlere dikkat çekilmeli. Bu çocuğun kendini ifade edebilmesine olanak sağlar ve kendine olan güvenini geliştirir.

İletişimde Yapılacak Hatalar

Çocuklarla olumlu iletişim kurabilmek adına dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır . Öncelikle çocuğunuz bir söylemde ya da davranışta bulunduğunda altında yatan nedeni anlamaya çalışmak önemlidir; problemli bir davranış söz konusu olsa da altında yatan dinamik çocuğun bir ihtiyacına yöneliktir. Gözlemci bir anne baba olunursa çocuğun ihtiyacını görülebilir ve ona uygun bir davranış geliştirilebilir. İletişimde yapılan hatalar arasında; çocuğa emir vermek, onu kendinizle ya da başkalarıyla kıyaslamak, geçmişi hatırlatmak, suçlamak, aşağılamak, alay etmek yer alır. Bunlar çocuğun kişiliğinde ve ruhsal gelişiminde ciddi tahribata yol açabilir. Çocuğunuz ile iletişim kurarken ilk yapmanız gereken yaşı kaç olursa olsun onun özgür bir birey olduğunu kabul etmektir. Bazı durumlarda çocuğun kazanması kişilik gelişimi açısından önem arz eder. Sürekli bastırılan çocuk kendi kişiliğini geliştiremez. Belirli sınır ve seçenekler dahilinde çocuğun kendi kararlarının vermesinin sağlanması, çocuğun gelişiminin sağlıklı bir şekilde gelişimine katkı sağlar.