Uzm. Psikolog Esin ÖZER BAKIR

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

DEHB ya da dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu çocukları biraz hareketli olan ailelerin şüphelendiği ama çok daha derinlerde aranması gereken bir sorundur. Konsantrasyon bozukluğu bu sorunun en önemli belirtisidir. Çocuğun karşısındakini dinlememesi, aynı oyuncakla uzun süre oynamaması, yaptığı aktiviteleri bitirmemesi DEHB göstergesi olabilir. Bu soruna müdahale edilmezse çocuk yaşam boyu sorun yaşayabilir. DEHB ayrıca özgül öğrenme güçlüğü sorunları ile birlikte gözlemlenebilir. Disleksi, diskalkıli ve disrafi olarak bilinen özgül öğrenme güçlükleri DEHB ile beraber görülebilir.

 

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?

 

DEHB’nin üç farklı çeşidi vardır. Kombine, dikkatsiz ve hiperaktif DEHB olarak adlandırılan bu çeşitlere kısaca bakmak gerekirse adından da anlaşılacağı üzere kombine DEHB de hem dikkat eksikliği hem de hiperaktivite vardır. Dikkatsiz DEHB hiperaktivitenin olmadığı ama dikkat eksikliğinin olduğu, hiperaktif DEHB ise dikkat eksikliğinin olmadığı sadece hiperaktivitenin gözüktüğü DEHB türüdür.

 

DEHB Belirtileri Nelerdir?

 

Kolay hatalar yapmak, özellikle sayısal işlemlerde dikkat hatalarının yoğun olması, konsantrasyonun önemli olduğu aktivitelerde başarısızlık, unutkanlık, söylenilenleri hatırlamama ya da unutma, sorumluklarını yerine getirmeme veya erteleme dikkat eksikliğinin genel belirtileri arasında yer almaktadır. Aşırı hareketli olma, fazla ve hızlı konuşma, fiziksel olarak zor hareketlere ilgi doyma, bir oyuncakla oynarken, çalışırken ya da konuşurken yürüme gibi davranışlar da hiperaktivite belirtileri arasında yer alıyor.

 

Çocukluktan Yetişkinliğe DEHB

 

Büyüyünce geçer, okula başlayınca sakinleşir gibi yorumlar bir DEHB’li çocuk için yapılabilecek en yanlış yorumlardır. DEHB tamamen tedavi edilebilen bir sorun değildir ve mutlaka çocuk, ebeveyn, öğretmen ve danışman işbirliği ile negatif etkilerinin azaltılması gerekir. DEHB’nin tedavisinin gerçeklestirilmemesi çocukluk döneminde bu sorunu yaşayanların yetişkinlikte de yaşayacağı anlamına gelir. Bu sorunda ilaçla tedavi çok sık tercih edilse de aslında ilaçların tedavi etmediği sadece DEHB belirtilerine iyi geldiği unutulmamalıdır. İlaç kullanımı bırakıldığı anda DEHB’nin tüm negatif etkileri ortaya çıkacaktır. Bu nedenle DEHB tedavisinde çoklu tedavi yöntemi seçilmesi çok daha etkili sonuçlar alınmasına yardımcı olur. Çeşitli terapi yöntemleri ile ilaç tedavisinin desteklenmesi bireyin kendini ve duygularını nasıl yönlendireceğine dair kontrol sahibi olmasını sağlar.